SEKTÖRELTESTLER

Kapı Yangına Dayanım Testleri


İlgili teste tabi olan konuyu kapsayan "Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik" Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından 2007 yılında yayınlanmıştır.

Bahsi geçen yönetmelik, resmi veya özel kişi ve kuruluşlar tarafından kullanılan yapı, bina, tesis ve işletmelerde yangın riskinin en aza indirilmesini ve olası yangınların en düşük can ve mal kayıpları ile söndürülmesini sağlamak amacı ile, alınacak tedbirlerin organizasyonu ve denetimi esaslarını belirlemektedir.

İlgili konuya tabi hususu ele alan bu yönetmelik ile, yangına dayanıklı olması gereken yapı malzemeleri ve bu malzemelerin yangına dayanım test ve sınıflandırmaları bir zorunluluk haline getirilmiştir.

Buna rağmen bu yasal düzenlemelere rağmen, beklenen fayda hala elde edilebilmiş değildir. Labortauvarlar ve test ve muayene kuruluşları tarafından test edilen ürün örnekleri ile piyasaya sunulan ürünlerin aynı nitelikte olup olmadığı ne yazık ki takip edilememektedir. Bu durum üretici firmalar arasında haksız rekabet yaşanmasına neden olmaktadır.

ilgili testleri konu alan yönetmelik kapsamında genel olarak birer yapı malzemesi olan kapıların test, raporlama ve belgelendirme süreçleri şunlar olmaktadır:

TS EN 1634-1 standardına göre yangına dayanım testleri (TS EN 1634-1 Kapı ve kepenk takımları, bina hırdavatının açılabilir pencereleri ve elemanları için yangına dayanıklılık ve duman kontrol deneyleri - Bölüm 1: Kapı ve kepenk takımları ve açılabilir pencereler için yangına dayanıklılık deneyi)
Yangına dayanım test raporunun düzenlenmesi
TS EN 13501-1 standardına göre sınıflandırma raporunun düzenlenmesi (TS EN 13501-1 Yapı mamulleri ve yapı elemanları, yangın sınıflandırması - Bölüm 1: Yangın karşısındaki davranış deneylerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma)
TS EN 16034 standardına göre CE işaretleme yapılması (TS EN 16034 Yaya geçişine uygun kapı takımları, endüstriyel, ticari, garaj kapıları ve açılabilen pencereler - Ürün standart, performans ve özellikleri - Yangın direnci ve/veya duman kontrol özellikleri
Montaj ve muayene belgesinin düzenlenmesi
Kapıların yangına dayanım testleri yapılırken yangına dayanıklı kapılar, kasa, kanat ve bütün aksesuarları ile birlikte tüm kapı sistemini ihtiva etmektedir. Kapının montaj çalışmaları da bu sistemin bir parçasıdır. Söz konusu kapılar ahşap olabileceği gibi cam, metal veya kompozit malzemelerden üretilmiş olabilir. Kapıların yangına karşı dayanım testlerini yapacak laboratuvarın, mutlaka TS EN ISO/IEC 17025 standardı gereğinde akredite olmuş olması gerekmektedir. Bu standart, test ve kalibrasyon laboratuvarlarının yeterliliği için genel koşulları düzenlemektedir. Yapılacak kapıların yangına karşı deneyim testleri TS EN 1634-1 standardına göre gerçekleştirilmektedir.

Belirtilen husustaki gibi yukarıda sözü edilen Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik esaslarına göre yangın kapıları, kullanım yerlerine göre sınıflandırmaktadır. Bu sınıflandırma, kapının bütünlük (E), yalıtım (I) ve ışınım yayma (W) özelliklerine göre yapılmaktadır.

Yönetmelik eklerinde, kapıların kullanım yerlerine göre, sahip olması gereken yangına karşı dayanım süreleri açıklanmıştır.

Bahsedilen direktifi açmak adına şöyle bir örnek verilebilir ;

Otel, motel veya yatakhanelerde iç ve dış koridorlara açılan kapıların sınıfı EI30 olarak belirlenmiştir. Bu demektir ki, bu kapılar bir yangın sırasında ortaya çıkan alev, duman, zehirli gazlar ve sıcaklığın diğer tarafa geçişini 30 dakika boyunca engellemek zorundadır.
Binalarda kaçış merdivenine açılan oda kapılarının sınıfı EI60’tır. Yani 60 dakika boyunca bu kapılar yangına karşı dayanıklılık göstermelidir.
Yangın güvenlik holüne açılan kapıların sınıfı EI90’dır. Yani 90 dakika boyunca bu kapılar yangına karşı dayanıklılık göstermelidir.
Aynı şekilde kaçış merdivenine açılan kapıların sınıfı EI90’dır.
Kapıların bu şekilde sınıflandıması, TS EN 1634-1 standardına göre test edilen kapı için EN 13501-2 standardına göre gerçekleştirilmektedir (TS EN 13501-2 Yapı mamulleri ve yapı elemanları - Yangın sınıflandırması - Bölüm 2: Yangına dayanım deneylerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma).