Kule vinç, genellikle şantiyelerde sabit ya da hareketli bir taşıyıcı üzerinde ağır yüklerin yatayda ve düşeyde taşınmasını sağlayan çelik konstrüksiyon bir makinedir. Kule gibi yükselen bir gövdesi olduğundan bu şekilde isimlendirilmiştir.
Gövde bölümü dışında bom adı verilen ağırlık taşıyan kolu vardır. Bu kolu dengelemek için bomun arka ucunda denge taşları vardır. Kule vinçlerin birçok tipi vardır. Kendi başlarına ayakta durabildikleri gibi bina yükseldikçe onunla beraber yükselirler.
Kule vinçler devrilme riski yüksek olan vinçlerdir. Bu nedenle kötü hava koşullarında özellikle rüzgarlı havalarda kesinlikle kullanılmamalıdır. Ayrıca bu vinçler kaldırabileceği kadar yük kaldırmalıdır. Özellikle yatayda en uçta bulunan kısıma verilecek ağırlık dikkate alınmalı ve ona göre yük yüklenmelidir. İnşaat sektöründe devamlı olarak çalışan bu vinçlerin mutlaka bakımları ve periyodik kontrolleri yapılmalıdır.
Yapıya çeşitli aralıklarla atılan bağlantı ankrajlarıyla sabitlenirler. Kule vinçler yükseltilmek istendiğinde orta kısımlarında bulunan ekleme bölümünün vinci ortadan ayırıp yükseltir, bu oluşan yeni boşluğa vinç dışarıdan gelen ek parçayı kaldırıp yanaştırır. Yanaşan parça içe alınıp monte edilir ve bağlanır. Kule vinçleri, kule vinç operatörleri yönetir. Gövde ile bomun kesiştiği yerde bulunan kabinde çalışırlar.
Kule vinçlerin kapasiteleri yükün bomdaki yerine göre değişir. Kule vinçler güvenlik açısından saatte 50 km hızla esen rüzgarda çalıştırılmamalıdır. Kule vinç kontrolü periyodik olarak makine mühendisleri tarafından bakımları yapılmalıdır.
Kule vinç muayene(periyodik) kontrol aralığı ve kriterleri standartlar ile belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik kontrolü, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır. Belirlenen periyodik kontrol aralığının, yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında, bir yılı aşmaması gerekir.
